Afgelopen week, na afloop van een viering keek een oudere dame mij aan en zei: “Bent u het nou wel of niet?” Blijkbaar vertrouwde zij zichzelf niet omdat in al een aantal weken met een bijna kaalgeschoren hoofd rondloop vanwege een behandeling met chemozalf. “Ja”, zo antwoordde ik, “Waarschijnlijk is hij het wel, die u bedoelt”. O, zo zei ze spontaan: “Ik herken u nu aan uw stem!”
Een stem is blijkbaar heel belangrijk en geeft een heel vertrouwd gevoel. Zo leren baby ’s al heel vroeg de stem van hun moeder of vader kennen, en zodra zij die horen komt er een glimlach op hun gezicht. Zo volgen ook de kuikentjes heel trouw hun moederkip die voor hen vertrouwde geluiden maakt over het erf. Bij haar voelen zij zich veilig bij hun kennismaking met de grote wereld. Een stem kan heel vertrouwd klinken, daar maakt de reclame industrie heel handig gebruik van. Wanneer je bi j een reclamespotje de stem hoort van een bekende Nederlander of nieuwslezer, dan geeft dat het gevoel dat het aangeprezen product ook betrouwbaar is. Zo worden wij dagelijks met ontzettend veel stemmen geconfronteerd op radio, de t.v. en diverse media. Bij sommige voelen we ons vertrouwd, anderen kunnen soms zelfs angstaanjagend zijn. De klank, de kleur van de stem kunnen soms ons ons gevoel en gedrag bepalen.
Vandaag gaat het in het evangelie ook over een stem, waarbij de Evangelist het beeld van de schapen gebruikt die luisteren naar de stem van de herder. Daarbij doelt hij op de mensen, die uitgenodigd worden te luisteren naar een betrouwbare stem, in dit geval de stem van Jezus. Het is niet de bedoeling dat wij als domme schapen, die blindelings achter het staartje van het schaap voor ons aanlopen, maar als mondige mensen zelf de stem van de goede Herder te herkennen. Tussen al die stemmen die wij dagelijks horen, worden we uitgenodigd één betrouwbare stem te herkennen, een stem die ons leven de goede richting wijst, de stem die ons op de goede levensbestemming brengt. In het woud van allerlei meningen, visies en beloftes die ons worden voorgeschoteld is het niet altijd gemakkelijk de juiste keuze te maken. Er zijn in onze samenleving maar ook in de wereld, herders die ons misleiden en ons gebruiken om hun doelen te realiseren. Herders in wolfs kleren zou je kunnen zeggen.
Het is de kunst om te luisteren naar een betrouwbare stem. Dat kan een stem zijn van iemand die wij vertrouwen, het kan ook de stem zijn van ons geweten. Maar het kan ook de stem zijn van God, of van de gemeenschap waarin wij ons thuis voelen of de stem iemand die in nood zit. Die stemmen raken de binnenkant van ons bestaan, ja, ze zeggen iets over onze levensroeping. Een ambtenaar van de Belasting is geroepen om eerlijk en rechtvaardig, zonder vooroordeel over huidskleur of een buitenlands klinkende naam, zijn taak correct uit te voeren. Een minister moet niet de waarheid verhullen omdat het hem en zijn partij beter uitkomt. Een arts of verpleegkundige moet de angstige ogen in een patiënt herkennen bij een spannende behandeling. Een zakenman is geroepen om eerlijk te zijn en een baas moet zijn werknemers humaan behandelen. Een pastor mag het vertrouwen van zijn parochianen nooit beschamen met grensoverschrijdend gedag en van een boer verwacht je dat hij goed zorgt voor zijn vee. Zo wordt ieder geroepen om de stem van zijn hart, van zijn geweten, de stem van God te horen en te volgen, en zo de levenshouding vinden waarin Jezus, de Goede Herder, ons is voorgegaan. Dat gaat in ons leven met vallen en opstaan, waarbij je van God de kans krijgt steeds opnieuw te mogen beginnen.
Zo is er altijd ook weer een kans voor zondaars, voor slechteriken, voor mensen die van de goede weg of het geloof zijn afgedwaald. En laten we eerlijk zijn, ook wij zijn niet voor 100% goed, in ieder van ons zit ook iets van een slechte/schaduwkant. Maar Jezus roept ons allen, ook de zwarte schapen onder ons, Hij wil de allen een plek geven.
Allen, wie wij ook zijn, welke plek we ook innemen in de samenleving, worden wij geroepen om gehoor te geven aan Gods stem, de stem van de Goede Herder, de stem die uitnodigt tot liefde, vrede en gerechtigheid, de stem die deur van ons hart opent opdat niemand in onze wereld buitengesloten wordt. Moge die stem steeds luider klinken in onze wereld, in onze communicatiemedia, om ons op de juiste levensbestemming te brengen. Amen.

Noord Deurningen, 7 mei 2022,

Pastor Jan Kerkhof Jonkman