Lieve mensen,
Door de ruimtevaart en allerlei moderne technieken kunnen we vanuit de ruimte met prachtige beelden in zoomen op de aarde. Met onze satellietbeelden wordt nauwkeurig alles wat op aarde gebeurt in de gaten gehouden. En dichterbij zijn het de drones die een nauwkeurig beeld kunnen geven van onze eigen stad, onze straat , onze wijk. Ze zoomen in tot in onze achtertuin. En dan komt alles wel heel dichtbij.
Vandaag doet dat ook de Evangelist Lucas. Vanuit de verte schets hij ons ook een beeld van de stand van zaken in zijn tijd, schetst hij ons een situatie waar de machtige mannen van zijn tijd zitten, mannen die het voor het zeggen hebben. Mannen met macht, dictators, die het dagelijkse leven van velen in de kleine landen in het Midden Oosten tot een woestijn hebben gemaakt.
Vervolgens vliegt hij als het ware met zijn drone over de woestijn en zoomt hij in op een mannetje dat daar staat te roepen. Hij ziet er niet uit, hij woont al een tijdje in die ruige woestijn, maar Lucas kijkt dwars door het onooglijk uiterlijk heen en herkent hem. Het is Johannes, je weet wel de zoon van Zacharias, die staat te roepen dat wij ons moeten omkeren, dat wij van ons leven geen woestijn moeten maken. “Bereidt de weg van de Heer”, zo roept hij, “maak zijn paden recht! Heel de mensheid zal Gods redding zien.”
Wanneer wij met een drone een opname van ons eigen, huidige situatie zouden maken, wat zouden we dan in beeld krijgen? Misschien krijgen we dan in beeld dat we met onze mooie aarde en haar bewoners inmiddels ook in een aardige woestijn zijn beland, waarin het leven kwetsbaar en bedreigend is door milieuvervuiling en het uitputten de aarde door haar te beroven van haar levensbronnen. En allemaal, ieder voor zich, hebben we daar onze bijdrage aan geleverd. Want we willen graag nog meer spullen, we moeten zo nodig twee keer op vakantie , en liefst naar exotische oorden, waarmee we een desastreuze voetafdruk achterlaten. We eisen voor onszelf grootse woonpaleizen op, houden de onrechtvaardige verdeling van de goederen en de welvaart in stand en kijken met z’n allen weg wanneer we geconfronteerd worden met onmenselijke situaties.
Daardoor zijn we in een woestijn geraakt van kronkelwegen. Om recht te doen lijken wat in feite krom is en waar anderen tekort mee wordt gedaan. Kronkelwegen naar zogenaamd geluk of afgedwongen veiligheid. Allerlei machten, krachten hebben ons daartoe verleid en geholpen. Dat is het beeld van de wereld waarin wij leven en waaruit we ook niet zomaar kunnen ontsnappen. Een jachtige wereld waarin wij nog zo moeilijk de stem in ons binnenste kunnen horen, die zegt dat het anders moet, anders gaat het naar de knoppen. De stem die ons waarschuwt dat dit nooit Gods bedoeling is geweest. De stem die vandaag uit de mond van Johannes in onze woestijn tot ons klikt en roept dat we de kronkelpaden die wij zijn begaan in ons leven, recht moeten maken. Dat dit de enige manier is waarop God ons kan bereiken en Zijn redding tot ons kan komen.
Dus er is veel werk aan de winkel opdat de weg voor de komst van Gods Woord van liefde, vrede en gerechtigheid, geplaveid kan worden. Kromme paden van corruptie, onderdrukking en uitbuiting moeten gerecht worden. Ravijnen van armoede, uitzichtloosheid op de toekomst en ontbering, moeten gevuld worden. Afschuwelijke bergen van machtsmisbruik, terrorisme en vervolging van andersdenkenden en anders-geaarden, moeten gesloopt worden. We moeten daarbij niet alleen kijken naar en te wachten op de grote wereld, op onze regering, onze bisschoppen, om te horen waar we moeten beginnen. Als we daarop wachten duurt het veel te lang. Johannes roept ons op bij jezelf te beginnen, op de plek en in de situatie waar je nu staat. Wij kunnen toch ook eerlijke producten kopen die iets duurder zijn en ons afval zorgvuldig scheiden? Maak jezelf niet wijs dat je zuinig leeft en tegelijk niets kunt doen aan mensen die elders in de wereld honger lijden!
Als de wegen naar elkaar toe recht zijn, zien we God, die ons tegemoet komt. Horen en zien we dat Zijn Woord van gerechtigheid, liefde en solidariteit, tot ons komt en vlees wordt in ons. Als onze wegen naar elkaar recht zijn, zullen we Zijn redding ervaren. Dan zullen we Hem ontmoeten, zoals eens in het Kind van Bethlehem. Mogen wij zo toeleven naar het feest van Kerstmis, opdat het voor al onze medemensen een menswaardig feest mag zijn en dat God vanuit zijn satelliet ziet dat het leven aarde weer wordt zoals Hij van den beginne droomde!
Amen.
Denekamp/Ootmarsum, 4/5 december 2021
Pastor Jan kerkhof Jonkman