De laatste jaren is er veel veranderd in de situatie waarin onze kinderen opgroeien. Niet alleen de wereld is snel veranderd, maar ook de omstandigheden waarin de kinderen opgroeien is anders geworden. Zo is het niet meer vanzelfsprekend dat vader en moeder getrouwd zijn, samenlevingscontracten zijn populair, alsof liefde via een contract is te regelen. Het samen volhouden als ouders wordt ook steeds meer een probleem, je wilt jezelf verder ontplooien en ontwikkelen, en daarbij kun je van elkaar weg groeien. We maken dan ook veel scheidingen mee, ook onder onze eigen kinderen. We kennen samengestelde gezinnen, maar ook verbroken gezinnen die verder moeten na een vechtscheiding. We weten nog niet wat dit allemaal oplevert en betekent voor de kinderen, maar ideaal is het niet.
De liefde en saamhorigheid van ouders staat onder druk en het is lang niet altijd zeker dat het gezin een plek blijft van geborgenheid en veiligheid. Soms speelt jaloezie zo’n grote rol en is de afgunst van de voormalig partner zo groot, dat er zelfs moorden plaats vinden. Zo worden kinderen soms ongewild het slachtoffer van het verbreken van de relatie van hun ouders. Ook kennen we tegenwoordig bewust alleenstaande ouders, vooral alleenstaande vrouwen die een kinderwens hebben. En dan nog de vele gezinnen die onder de armoedegrens leven en moeten eten van de voedselbank. Nee, het is allemaal geen rozengeur en maneschijn in onze gezinnen, ook al kijk je er van buitenaf mooi tegenaan. De opvoeders hebben dan ook geen gemakkelijke taak om kinderen groot te brengen. Nee, het ideale gezin lijkt niet te bestaan, hoewel tegenwoordig de meeste gezinnen nog bij elkaar blijven. Zelf kijk ik terug op een rijk en geborgen gezinsleven, met liefhebbende ouders en broer en zussen. Ook daar was wel eens wat, maar het werd altijd weer goedgemaakt met vergevingsgezindheid en ouderliefde.
Zo houdt de Kerk ons vandaag het voorbeeld voor van het ideale gezin, een gezin waar ook wel iets aan mankeerde. Maar wat vooral opvalt in dat gezin is, dat Jezus al heel vroeg wist wat zijn levensbestemming zou zijn en dat zijn ouders er zich bij neerlegden. Zijn toekomst wordt hem al voorspeld door Simeon en Anna, vertegenwoordigers van het Oude Israël, wanneer de ouders met het kind naar de Tempel gaan om gereinigd te worden. De Tempel de plek waar hij zich later als twaalfjarige helemaal op z’n plek voelt. Simeon noemt het een kind van het Licht, dat voor de heidenen straalt. Het kind zal door zijn liefde kleur zal geven aan het leven van mensen. Maar ook voorspelt hij dat dit kind een tegenspraak zal zijn, dat velen door hem ten val zullen komen, dat het hart van zijn moeder doorboord zal worden.
Geen mooie woorden, maar wel heel realistisch uitgedrukt. Iets waarin de huidige ouders zich zullen herkennen, wat iedere ouder voelt wel eens de spanning die hun kind kan oproepen. Spanningen omdat vader of moeder tegenstrijdige opvattingen hebben over hoe iets aangepakt moet worden. Spanningen omdat het misschien geen goede vrienden heeft, of zorgen om studie om drugs, omdat het niet de weg gaat zoals ouders het graag zouden willen. Of spanning rond de gezondheid, handicap of omdat het ziek wordt of sterft. Er zijn zovele omstandigheden die het vader of moederhart kunnen doorboren. Ja, wat zou het misschien mooi zijn wanneer de ouders de woorden van Anna zouden horen, dat hun kind bevrijding zou brengen. Ja, wat zou het fijn zijn wanneer kinderen ouders zouden bevrijden van hun zorgen. Dat hun kind een kind worde van liefde, vrede en genade.
Maar de realiteit is vaak anders, zoals dit ook voor Jezus gold. Hij was een mens van vlees en bloed, maar had met zijn zekerheden ook de nodige twijfels, met zijn zachtheid en zijn kwaadheid. Zacht voor mensen die aan de rand stonden van de samenleving, zoals zieken, zwakkeren en armen. Kwaad voor de handelaars die van de tempel een rovershol hadden gemaakt. En kwaad op de Farizeeën en Schriftgeleerden, die hun eigen waarheid verkondigden. En natuurlijk twijfel toen hij aan het kruis uitriep: “God, mijn God, waarom hebt Gij mij verlaten”.
Lieve mensen, zoveel is herkenbaar in onze tijd, want ook nu is het niet altijd rozengeur en maneschijn. Wat zou het goed zijn, dat onze kinderen kunnen opgroeien in een sfeer van harmonie, vrede en veiligheid, dat zij zich geborgen en gedragen mogen weten door hun ouders, die hen stimuleren om hun innerlijke drijfveren te volgen om zich zo positief en verwachtingvol toe te vertrouwen aan het leven. Met een rotsvast geloof in God, een geloof dat bergen kan verzetten, want voor God is niets onmogelijk. Amen.
Lattrop/Noord Deurningen, 30 december 2023, Pastor Jan Kerkhof Jonkman