Lieve mensen,
We leven in donkere tijden, zowel letterlijk als figuurlijk. De dagen zijn kort, het wil
’s ochtends maar niet licht worden, de regen klettert al wekenlang tegen onze ruiten, de sloten staan blank, nog nooit is er sinds de metingen van ons weer zoveel regen gevallen als dit jaar. Maar het ziet er ook donker uit in onze wereld. De grote klimaatveranderingen met alle gevolgen van dien, maar ze wordt ook geteisterd door oorlog en geweld. Niet alleen in Oekraïne, maar op zoveel plekken in onze wereld. Ook in Israël en Palestina, op enkel tientallen kilometers van Bethlehem, waar het kerstverhaal zich afspeelt. Daar is heel het volk in de Gaza inmiddels ontheemd vanwege de hevige bombardementen en geweld van de Israëliërs. We leven in een wereld vol conflicten, waarbij mensen op de vlucht slaan, geen toekomst meer zien in hun land, asielzoekers en vluchtelingen, ze kunnen geen kant op. In Nederland is daar zoveel weerstand tegen zodat, ze geen fatsoenlijk onderkomen meer kunnen krijgen. Het lijkt of wij in onze wereld zozeer met ons zelf bezig zijn en ons zelf willen beschermen, dat er geen plaats meer is voor degenen die alles in de steek hebben gelaten voor een betere toekomst. Het lijkt alsof we weer in de dagen van Maria en Jozef zijn beland, een tijd waarin twee mensen gewoon vragen om onderdak. Nee de vooruitzichten zijn niet positief, mensen kiezen massaal PVV, d.w.z.: eerst aan onszelf denken en dan als er nog enige ruimte is kan een mens in nood een beroep op ons doen. Met als gevaar dat we een belangrijke afslag in ons leven gaan missen, n.l. dat God ooit mens werd in een kwetsbaar en weerloos kind. Een kind dat ons met vragende ogen aankijkt, en vraagt of het in deze wereld mag leven, of wij daar garant voor staan, dat het toekomst mag hebben. Het kind dat een nieuwe tijd aankondigt, een tijd van liefde en vrede. Is er voor zo’n kind nog wel plaats in onze wereld?
Ooit zag dat kind het levenslicht in de stal van Bethlehem. Het kind dat het goddelijk licht uitstraalde, dat liefde en vergeving predikte. Is er nog wel plaats voor zo’n kind in onze wereld, waar vorsten niet van zo’n kind willen horen, een wereld waarin veel ellende heerst, onrecht, corruptie en veel onverschilligheid ten aanzien van deze ellende. Nee het zijn niet allemaal vredesvorsten die regeren, integendeel ze zijn vorste van geweld, oorlog, van vernietiging. Nee deze die vorsten willen niet van dit kind in de kribbe horen, want dat kind brengt juist liefde, vrede en gerechtigheid, en daar willen zij niet van weten. En er worden vandaag nog vele kinderen geboren op straat, onder bruggen, onderweg met hun ouders op de vlucht, in krotten. Zijn dat misschien ook goddelijke kinderen, kinderen van vrede?
Of moeten we ze beschouwen als kinderen zonder toekomst, als verwaarloosde kinderen, kinderen over wie Gods engelen niet vol vreugde zingen dat er een redder geboren is? Misschien zouden we daar juist het kerstkind moeten zoeken van deze tijd.
Ja, het verhaal van Kerst is geen sprookje, het is onze alledaagse werkelijkheid in de wereld waarin wij leven. Een wereld van aanslagen, van moorden, van platgebombardeerde steden en dorpen, de wereld die op de journaals en in de media ons dagelijks wordt getoond. Kan God wel in zo’n wereld geboren worden, is Hij hier nog wel welkom?
Als christenen kunnen we zeggen: Ja, gelukkig dat hij dat kan en wil, want als God nergens meer aanwezig zou zijn, zou de wereld het lot ondergaan van Oekraïne en Gaza.
Hij kan juist een licht zijn in onze donkere en doodse duisternis, waarin wij lijken te verdwalen. Kerstmis is het feest van licht, liefde en vrede, het feest dat in onszelf kan beginnen.
Kerst is het feest waarop dit kind ook in onszelf opnieuw geboren kan gaan worden, zodat wij allen kunnen meewerken aan Gods Koninkrijk. Het is meer dan een rijkelijk feest met dure cadeaus, mooie kleding en gedekte tafels met eten en drinken. Het is vooral het feest dat God met zijn liefde en vrede onder ons wil wonen en ons zelf maakt tot vredesvorsten.
Mogen het zo zijn: dat dat kind van liefde en vrede in ons gaat groeien en wij zo ook een licht voor de wereld kunnen zijn. En een mens gaan worden naar Gods welbehagen! Amen.
Ootmarsum/Tilligte, 24/25 december 2023. Pastor Jan Kerkhof Jonkman