Elke dag, uur na uur, volgen wij ze, de mensen op de vlucht uit Oekraïne, alles achterlatend, hun huis, hun stad in puin, raketten die hen op de vlucht bedreigen, steden die worden ingesloten door tanks, een stroom mensen in het welvarende Europa op de vlucht, omdat één man uit het buitenland hun land in zijn greep wil hebben.
Na een lange tocht komen ze dood vermoeid, met op hun netvlies de angst en ellende die ze onderweg hebben meegemaakt, met slechts een handtasje vol kleding, aan over de grens waar ze worden opgevangen door een legertje vrijwilligers uit diverse landen. Hun droom van een eigen land, de belofte van een beloofd land waar hun toekomst lag, in diggelen geslagen. Met duizenden op een veilige plek, dankbaar dat ze even op adem kunnen komen, er een knuffel is, een vriendelijk woord, iets te eten en te drinken, een veldbed om even uit te rusten, een vriendelijk echtpaar dat hen tijdelijk in huis neemt. Even een moment waarop er een lachje af kan, mensen kunnen stralen, zij het gevoel krijgen dat er nog iemand is die om hen geeft, een godservaring, waarop je kan stralen. Even alle ellende vergeten en voelen dat jouw leven gedragen wordt, door lieve, onbekende mensen om je heen, waarin je Gods glans mag ontdekken. Even, opgetild uit het dal waarin de oorlog je op de hielen zit, kunnen stralen en voelen dat je niet alleen gelaten wordt. Ik zie nog het beeld van de oude vrouw in de schuilkelder in Kiev, die naast voedsel een knuffel krijgt van een hulpverleenster, even straalt en zegt dankjewel, terwijl boven de grond de bommen vallen.
Even opgetild worden boven de ellende uit die je dagelijks meemaakt en je achtervolgt. Dat overkwam Abraham, toen hij zijn stam, zijn vaderland verliet, op weg naar het Beloofde Land. Alles achterlatend, jouw familie, jouw geboortebodem, jouw stam, jouw toekomst, om in den vreemde een nieuw leven op te bouwen. Op zulke momenten heb je behoefte aan steun, aan mensen die je helpen en vertrouwen geven, die jou bevestigen dat je niet alleen bent, dat er nog een God is die om je geeft en je niet in de steek laat. Abraham mocht dat ervaren in het Verbond dat God met hem sloot, hij kon weer stralen en kreeg zijn zelfvertrouwen terug.
Datzelfde overkwam Jezus, die voelde dat men hem beschuldigde van rare ideeën, die voelde dat zijn leven, waarin hij pal stond voor de kwetsbare mens, als een verdachte werd opgejaagd en achtervolgd, die zou uitmonden in zijn dood. De man van vrede, op weg naar Jeruzalem, d.w.z. op weg naar de stad van vrede. De profeet die vrijheid en waardigheid verkondigde voor elke mens, wordt met de dood bedreigd. Boven op de Berg, de plek waar je dichter bij God bent, de plek waar hemel en aarde elkaar raken, kan Hij even op adem komen en wordt hij door God en de profeten die Hem zijn voorgegaan, bevestigd in zijn geloof, in zijn zending. Op dat moment gaat hij stralen, krijgt Hij een goddelijke glans, worden zijn leerlingen erdoor bemoedigd en zien ze wie Hij is, waar Hij voor staat: het Koninkrijk Gods vestigen op aarde: liefde, vrede en gerechtigheid. En niet vluchten als het moeilijk wordt, even een adempauze om te kunnen bidden, door God bevestigd te worden, en dan weer de berg afdalen, waar je tegenstanders op je wachten, terug naar het dal, waar je jouw leven niet zeker weet, omdat je opkomt voor de goede zaak. Weer afdalen van de berg, het alledaagse leven in met alle gevaren van dien.
Zien we datzelfde profetische leiderschap niet nu in Oekraïne bij president Zelensky, ook uit een Joods geslacht, die staat voor vrijheid, welvaart, toekomst en geluk in zijn vaderland.
Een man die trouw is aan zijn woord, aan zijn ambt, niet op de vlucht slaat, maar die moed en vastberadenheid uitstraalt wanneer hij tussen de puinhopen of in een schuilkelder zijn landgenoten toespreekt vol te houden? Een komiek die droomde van een vrij en gelukkig land en zich ontpopte als een profetisch leider in de donkere dagen van zijn landgenoten. Hij houdt het geloof, het moreel en de moed van zijn landgenoten overeind, ondanks de overmacht aan strijdend materieel van de vijand. Een leider met glans.
Lieve mensen, hebben wij daar allemaal geen behoefte aan op momenten waarop ons leven tegen zit. Wanneer ons leven bedreigd wordt door tegenslag, een ernstige ziekte, we ons werk verliezen, door corona niet meer de oude worden, onze relatie stuk gaat en we een onbekende toekomst tegemoet gaan vol onzekerheid? Op momenten waarop onze mooie dromen wreed worden verstoord? Op zo ’n moment hebben we allemaal behoefte aan iemand ons bemoedigt en bevestigt door te gaan, een moment waarop we even kunnen stralen? Een moment waarop ons kwetsbare leven wordt bevestigd en gedragen door God?
Lieve mensen, ik wens ons toe dat ook wij op de schaduwmomenten in de dalen van ons leven, zulke ervaringen mogen tegenkomen, God mogen ontmoeten in lieve mensen om ons heen, die er voor ons zijn en ons even doen stralen, even doen uittillen boven de strijd in ons alledaagse bestaan.
Amen.
Tilligte, 13 maart 2022,
Pastor Jan Kerkhof Jonkman